علی از منطر اهل سنت

علی از منظر اهل سنت

علی جان رسول الله

مباهله، به معنــای «رها کردن و قید و بند را از چیزی برداشتن» است؛ یعنی بنده را به حال خود گذاشتن و عاقبت کار او را به دست ایزد سپردن. انبوه بی شماری از مفسران اهل سنت «ابناءنا» در آیه را اشــاره به حســن و حسین علیهما الســلام و «نساءنا» را فاطمه ســلام الله علیها و «انفسنا» را اشاره به علی علیه الســلام دانسته اند که نشــان از چشــم گیری مقام علی علیه الســلام در عرصه اثر بخشیدن به نفرین بر دشمنان و آشکار شدن حق، و در کنار رسول الله بودن و حتی همانند جان او گردیدن، دارد.

«فَمَنْ حَآجَّ کَ فِیهِ مِــن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّه عَلَی الْکَاذِبِینَ».

هر گاه بعد از علــم و دانش که (درباره مسیح) به تو رســیده کسانی به ستیز با تو برخیزنــد، به آنها بگــو: «بیایید فرزندانمان و فرزندانتان و زنانمان و زنانتــان و خودمــان و خودتــان را بخوانیــم آن گاه مباهلــه میکنیم و نفرین ایــزد را بــر دروغگویان قرار دهیم.» ( آل عمران آیه 61)(صحیح مسلم، ج 7، ص 120 ؛ مسند احمد بن حنبل، ج 1، ص 185 ؛ تفسیر طبری، ج 3، ص 192)

آزمونی که تنها علی از عهده آن برآمد

ثعلبــی، مفســر معروف اهل ســنت میگویــد: هنگامی که پیامبر اســلام (ص)تصمیم بر هجرت از مکه به مدینه گرفت، برای تحویــل امانتهای مردم و پرداخت پولهای آنــان، علی(ع) را به جای خود قرار داد و شبانه به سوی «غار ثور» حرکت کرد و فرمان داد علی(ع) در بســتر او خوابیده و پارچه سبز رنگی (برد خضرمی) که مخصوص خود پیامبر(ص) بود، روی خویش بکشــد. مشرکان هم در همان شب اطراف خانه پیامبر(ص) را محاصره کردند. در این هنگام بود که پروردگار متعال به جبرئیل و میکائیل وحی فرســتاد: «بین شــما برادری ایجاد کردم و عمر یکی از شــما را طولانیتر کردم، کدام یک از شما حاضر اســت ایثار به نفس کند و زندگی دیگری را بر خود ترجیح دهد؟» هیچ کس حاضر نشد، بعد از آن سکوت به آنان وحی کرد: «اکنون علی است که در بستر خوابیده و آماده فدا کردن جان خــود خواهد بود، به زمین روید و حافظ و نگاهبان او باشید.» هنگامــی کــه جبرئیل بالای ســر و میکائیل پایین پای علی(ع) نشســته بودند، جبرئیل میگفت: «به به! آفرین بر تــو ای علی! ایزد، به واســطه تو، بر فرشــتگان افتخار میکند.» آنگاه آیه «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْــرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَــاتِ اللّه وَاللّه رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ» نازل شد. «و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می فروشد و خدا به بندگان مهربان است.» سوره مبارکه بقره آیه شریفه 207(تفسیر نمونه ج 2، ص 46؛ رک: الغدیر، ج 2، ص 44)

ابلاغ سوره مبارکه توبه

احمد حنبل، پیشــوای معــروف اهل ســنت از ابن عباس نقــل میکند که پیامبر(ص) ، ابوکر را فرســتاد و سوره توبه را به او داد تا بــه مردم هنگام حج ابلاغ کند؛ سپس علی(ص) را به دنبال او فرستاد که آن را از وی بگیرد و اینچنین فرمود: «ابلاغ این سوره تنها به وسیله کسی باید باشد که او از من است و من از اویم.»(مسند احمد حنبل، ج 1، ص 231 (طبع مصر) ؛ همان، ج 23، ص 212؛ همان، ج 21 ص 150؛ خصایص نسائی، ص 28.)

 

***