ایجاد حکومت مشارکتی تنها راه حل موجود

انتخابات در افغانستان به عنوان یک مشکل مطرح است و تا هنوز هیچ ارگان و نهادی نتوانسته است برای آن راه حل مناسبی بیابد. کمیسیون انتخابات نامزدان را به اطاعت از قانون و فیصله ی نهادهای انتخاباتی فرامی خوانند ولی نامزد معترض عملکرد کمیسیون انتخابات را نمی پذیرد و آن را در تقلب گسترده انتخاباتی دخیل می داند. از سوی دیگر در حال حاضر دو نامزد با یکدیگر گفتگو می کنند تا به راه حلی برای خروج از وضعیت کنونی دست پیدا کنند.

داکتر رنگین دادفر اسپنتا مشاور امنیت ملی افغانستان گفت: اعلام یا عدم اعلام نتایج قسمی و ابتدایی انتخابات از صلاحیت های کمیسیون انتخابات است. مطابق چارچوب حقوقی اگر کمیسیون در وقت مقرر نتایج ابتدایی را اعلام کند مکلفیت حکومت حمایت از تصمیم کمیسیون است. واقعیت این است که افغانستان در مرحله ی بسیار سخت گذار قرار دارد و قدرت باید به حکومت جدید منتخب منتقل شود.

وی افزود: دو پیش شرط برای انتخابات داریم اول این که باید رییس جمهور در نتیجه ی آرای مشروع مردم افغانستان انتخاب شود. دوم، رییس جمهور باید مقبولیت اکثر مردم افغانستان را داشته باشد. بادرنظر داشت بحران ها و کشیدگی ها و مقاومت ها و اتهاماتی که متقابلاً وجود دارد، من نه تنها به عنوان مشاور امنیت بلکه به عنوان معلم علم سیاست به این عقیده ام که اگر حقوق به بن بست رسید و نتوانست راه حلی ارایه کند هیچ وقت پایان کار سیاست و سیاستمداران نیست. با لحاظ این مساله که دو نامزد از شخصیت های باتجربه ی کشور هستند و به نحوی در قضایای کشور دخیل بوده اند، با صبوری و گذشت و بدور از شعارهای تند عده ای از طرفداران غیرمسوول، با یکدیگر مذاکره کرده و به یکسری توافقات برسند.

اسپنتا اظهار داشت: من نمی خواهم راجع به کمیسیون انتخابات داوری کنم. من به خاطر مسوولیتی که دارم اطلاعات بسیاری را در اختیار دارم بنابراین شدیداً نگران اوضاع کشور هستم و معتقدم افغانستان خانه ی همه کسانی است که خود را متعلق به خاک، دولت و مردم آن می داند. ما باید بالاتر از مسایل قومی نگاه کنیم و مسوولانه عمل نماییم. دموکراسی و ثبات، بهایی دارد و این بها باید پرداخته شود.

به باور دادفر اسپنتا مردم افغانستان امروز به یک طبقه ی سیاسی متحد نیاز دارند تا به یک طبقه ی سیاسی پر از تفرقه. مشروعیت سیاسی طبقه ی سیاسی متحد از دو چیز گرفته می شود یک، نتیجه ی آرای مشروع و دو، پذیرش این مشروعیت توسط اکثریت مردم افغانستان.

مشاور امنیت ملی تصریح کرد: من معتقد به بن بست نیستم و امیدوارم که پروسه ادامه داشته باشد. فعلاً بین هیات های تکنیکی و سیاسی نامزدان جریان دارد و امیدوارم بتوانیم از انقطاع پروسه جلوگیری کنیم. همان طور که رییس جمهور اعلام کرده است که در روز پنجم عید فطر قدرت را به رییس جمهور جدید انتقال می دهد باید این انتقال قدرت به یک جشن ملی تبدیل گردد و نه این که مردم به خیابان ها بریزند و با اعتراض بخواهند قدرت را انتقال دهند. این به صلاح کشور نیست.

رنگین دادفر اسپنتا تنها راه حل موجود را ایجاد حکومت مشارکتی دانست و گفت: اگر پروسه انتخابات چه حقیقی و چه در اثر تبلیغات اعتبار خود را در نزد اکثریت مردم از دست داده باشد ما فقط می توانیم با توافق دو نامزد ریاست جمهوری و به نحوی با ایجاد حکومت مشارکتی این اعتبار و عزت را به انتخابات برگردانیم. من طرفدار چنین راه حلی هستیم و انکار هم نمی کنم.

وی در مورد نوارصوتی مربوط به امرخیل گفت: وقتی بحث تقلب به صورت گسترده مطرح می شود و افکار عامه را ولو یک اقلیت را پریشان می سازد ارگان های مسوول و نهادهای انتخاباتی و دستگاه سارنوالی باید به این موضوع رسیدگی کنند. بیش از بررسی حقوقی متهم ساختن افراد بسیار سخت است ولی ادعاهای بسیار بزرگی وجود دارد که ایجاب می کند این نوار صوتی مورد ارزیابی و بررسی جدی قرار گیرد.

داکتر اسپنتا با تاکید بر مبارزه با سیستم تقلب اظهار داشت: با معکوس ساختن قضیه موضوع حل نمی شود. بعضی سعی می کنند که به جای این که پیامدهای سیاسی و ویرانگر اسناد دست داشتن مقام کمیسیون انتخابات را مورد توجه قرار دهند به فرع قضیه که چگونگی به دست آمدن این نوار صوتی است بپردازند. درست است که رخنه به حریم خصوصی افراد و مقامات از جمله مکالمات تلفنی شخص جرم محسوب می شود باید متوجه باشیم که پیامدهای سیاسی کدام یک گسترده تر و عمیق تر است. همچنان که پیشتر در مساله ی واترگیت و فاجعه ی ایران گیت در امریکا یا تجربه ای که تایلندی ها داشتند دیدیم که کشورها چگونه برخورد کردند. از سال 2004 ما با تقلب سیستماتیک به عنوان یک واقعیت روبرو هستیم. سوال اساسی این است که چگونه می توانیم در افغانستان با سیستم تقلب مبارزه کنیم. اگر ما نتوانیم با این آفت مبارزه کنیم فاتحه ی دموکراسی در افغانستان خوانده است.

وی با اظهار خوشحالی از آگاهی سریع ژورنالیزم انتقادی از مسایل مختلف کشوری مانند تصمیم دولت در موضوع رسانه های اجتماعی گفت: هیچ نوع تصمیمی برای تعطیل و بستن رسانه های اجتماعی فیسبوک، تیوتر وجود ندارد. در حقوق رومن و آلمان اصطلاحی است که می گوید «قید و قیودی است که آزادی می آفریند» به این معنی که مرز آزادی طرف مقابل در جایی ختم می شود که حریم خصوصی من آغاز می شود. مرز آزادی رسانه ها جایی پایان می یابد که موجودیت ملت و منافع کشور در خطر باشد.

مشاور امنیت ملی فضای رسانه های اجتماعی مانند فیسبوک افغانستان را بسیار مبتذل خواند و گفت: جلسه ی اخیر مقامات دولت به هیچ وجه برای بستن رسانه های اجتماعی نبود بلکه صدور پیامی از شورای امنیت ملی به کاربران رسانه های اجتماعی نو بود مبنی بر این که در مباحث خود اول از تنوع قومی و مذهبی کشور در راستای تحکیم وحدت ملی استفاده کند. دوم، رسانه های جمعی باید برای روشنگری سازنده استفاده شود و نه برای روشنگری در جهت تخریب کشور. سوم، رسانه های اجتماعی مانند فیسبوک باید حریم خصوصی انسان ها را رعایت کنند. در اواخر فیسبوک هموطنان افغانستان را مطالعه کردم و متاسفانه باید بگویم تا این سرحد ابتذال و عقب ماندگی، تا این اندازه ادبیات کوچه و بازاری مایه شرم و ننگ است.
کاربران این فضاهای اجتماعی که بیشتر جوانان و تحصیلکردگان هستند در انتقاد از حکومت صریح و بی پروا و در استفاده از کلمات و گفتگوها اخلاق را رعایت نمایند تا بتوانیم گفتمان سیاسی را بوجود بیاوریم. تا زمانی که این حکومت وجود داشته باشد فکر نمی کنم محدودیت رسانه های اجتماعی وجود داشته باشد.

اسپنتا در پاسخ به این سوال که اگر تا آن زمان بحث های انتخاباتی به نتیجه نرسد و رییس جمهور جدید اعلام نشود راه حل چیست، گفت: مساله ی امنیت، بحث های انتخاباتی و طولانی شدن اعلام نتایج از مهمترین موضوعات مطرح در ارگ ریاست جمهوری است. دولت افغانستان مطابق قانون قدرت را به رییس جمهور برگزیده ی کمیسیون انتخابات تسلیم خواهد کرد.

رنگین دادفر اسپنتا احتمال تشکیل حکومت و یا اداره ی موقت تا مشخص شدن رییس جمهور جدید افغانستان به ریاست خود را رد کرد و گفت: ما بیشتر در پی راه حلی سیاسی بین دو نامزد برای حکومتی مشارکتی هستیم و هیچ گاه روی ریاست خود بر اداره ی موقت فکر نکرده و نمی کنم. امیداورم که از سوم آگوست یک زندگی نو را شروع کنیم.